Endüstri 4.0, online ve offline dünyanın gelişmesi ile paralel olarak gerçekleşiyor. Birinci sanayi devriminden günümüze kadar uzanan sürece göz attığımızda, bu zamana kadar 3 devrim aşamasından geçtik ve 4. sanayi devriminin içerisindeyiz.
Öncelikle, kısa bir tarih bilgimizi gözden geçirelim.
1. Sanayi dönemi: Makinalaşma (1760-1840) 18. yy sonları su ve buhar gücü ile mekanik üretim tesislerine döüşüm ile başladı. Bu sayede üretim maliyetleri azaldı ve üretim hızını arttıran ilk sanayi devrimi gerçekleşti. İnsanlar ilk defa “makineler insanın yerini alacak mı” diye merak etmeye başladı.
2. Sanayi dönemi: Seri üretim (1870-1914) hayatımıza elektriğin girmesi ve geniş üretim sistemlerinin oluşturulması ile başlamış oldu.
3. Sanayi dönemi: Bilgisayarlaşma (1960-günümüz) elektronik ve bilgi teknolojilerinin geliştirilmeye başlanması ile ortaya çıkan 3. sanayi devrimi ise üretimde otomasyon ve sayısallaşmanın önünü açmış oldu.
4. Sanayi dönemi: Özellikle dijital alanda oluşan gelişmeler ile artık endüstri, Endüstri 4.0 denilen 4. sanayi aşamasına ulaştı. Baştan sona yapay zeka ve otonom teknoloji ile donatılmış üretim tesisleri, kendi başına karar alabilen teknolojiler söz konusu oldu.
Dördüncü Sanayi Devrimi Nedir?
Yirminci yüzyıldaki gelişmelerin yeterliliğini kaybetmesi sonucu, bilgi ve iletişimin baz alındığı yeni bir dünyaya geçiş yaşandı. Üretim ve hizmet sağlayıcıların, dijitali ve yeni teknolojileri kullanmaya geçişine Endüstri 4.0 ya da 4. sanayi devrimi deniyor.
İlk kez 2011 yılında Almanya’da bir fuarda adı geçen Endüstri 4.0, Alman hükümetinin sağladığı destekleri ile günümüz sanayisinde konumunu aldı. İleri gelen teknoloji şirketleri Amerika, Japonya ve Çin gibi ülkelerde, bu endüstri biçimi desteklemeye ve yapılandırmaya başladı. Bu doğrultuda markalar ve işletmeler, hedeflerini Endüstri 4.0’a göre planlamaya başladılar.
Endüstri 4.0 Teknolojileri
Endüstri 4.0 üretim yerlerindeki süreçlerin baştan sona gelişen teknolojik araçlarla tasarlanması ve uygulanması ile tanımlanır. Makineden makineye iletişimi, üretim kapasitesini, enerji kullanımını, kurum içi iletişimi geliştiren teknolojileri ve çok daha fazlasını içerir. Üzerinde durulan teknolojiler; büyük veri, akıllı robot otomasyonları, nesnelerin interneti, artırılmış gerçeklik, siber güvenlik, yazılım entegrasyonları, simülasyonlar, üç boyutlu baskı ve Cloud sistemler olarak devam etmektedir.
Endüstri 4.0 ile birlikte birbirleri ile iletişim kurabilen, sensörler ile ortamı algılayabilen ve veri incelemeleri yaparak sorunları çözebilen robotların üretimde pay sahibi olması söz konusu. Dolayısıyla daha kaliteli, daha uygun maliyetlerde, daha verimli ve daha hızlı bir üretim yapmak mümkün. Dördüncü sanayi devrimi daha çok fabrikaları etkileyecek gibi görünse de üretim artık üç boyutlu yazıcılar ile fabrikalardan çıkıp evlere kadar girmeye başladı. İnsanlar ihtiyaç duydukları ürünleri kendi isteklerine göre evinde üretebilecek teknolojiye sahip.
Endüstri 4.0 ve Akıllı Fabrikalar
“Geleceğin fabrikası” olarak dile getirilen akıllı fabrikalar, dördüncü sanayi devriminin aslında mihenk taşıdır. Geliştirilen tüm Endüstri 4.0 teknolojilerinin toplamının hizmet verdiği noktadır. Nesnelerin interneti (iot), Big Data (veri analiz), AI (Yapay zeka), AR(Artırılmış Gerçeklik), VR(Sanal Gerçeklik), Otonom robotlar ve Entegre sistemler.
Endüstri 4.0 ve İnsan Kaynağı
Robotların üretimde bu kadar güçlü olması, insana olan ihtiyacın azalmasını işaret edecektir. Çünkü yapay zeka ile programlanabilen ve tasarım yapabilen robotlar beyaz yakalılar ile birlikte mavi yakalıları da tehdit edecek gibi gözüküyor. Bu döngüde baktığımızda, yeni meslekler de devrimler ile birlikte gelişmektedir. İnsanlık için ömür boyu öğrenme ve gelişme; artık bir ilke haline gelecek.
