Moda; insanlığın varoluşundan bu yana yaşam standartlarına ve yaşam şekillerine göre değişiklik gösteren kavramlardan bir tanesidir. Özellikle giyim ve dekorasyon konularında insanların çok ciddi tutarları modaya yatırarak yaşamlarını sürdürmeye çalışmaları mode sektörünün günden güne büyümesine neden olmuştur. İnsanların pek çoğu için ‘tarz’ ve ‘moda’ kavramlarının günlük yaşamda değer gören hususlar olması sektörel gelişmeyi o kadar etkilemiştir ki 2020 yılında moda sektörünün 765 milyar dolarlık bir hacme sahip olacağı tahmin edilir. Sayısal verilerle ifade edildiğinde ne kadar ciddi bir sektör olduğu çok daha iyi anlaşılan modanın son dönemde dönüşmesinde teknoloji ve akıllı cihazların etkisi büyüktür.
Teknoloji, insan yaşamının hemen her noktasına temas ederek iyi anlamda gelişmeler yaşanmasını sağlayan çağımızın en önemli mefhumlarından bir tanesidir. Bu anlamda moda sektörünü de doğrudan etkileyen ve hem üreticiler hem de müşterilere kolaylıklar sunan teknolojinin etkilerini daha iyi anlamak için modanın teknoloji ile dönüşümünü açıklamak doğru olacaktır.
Moda Algısının Akıllı Teknolojilerle Dönüşümü
Teknoloji moda üzerine öylesine etkilidir ki bir dönem insanların giymeye tenezzül etmeyecekleri giysiler çağın modası haline gelmeyi başarır. Bu durumu bir örnekle açıklamak gerekirse 1800lü yıllarda Amerika Birleşik Devletleri’nde kovboyların dayanıklı olmasından dolayı en çok tercih ettiği giysi blue jeandi. Bule jean ya da diğer adı ile kot pantolon bu dönemde bir kovboy elbisesi olarak kabul edildiğinden genellikle tercih edilmezdi. Ancak 1950 yılına gelindiğinde teknoloji araçları ile blue jeanin ünlü isimlerce tercih edilmeye başlanması büyük bir moda dönüşümüne ön ayak olmuştur.
Günümüzde hemen her kesim tarafından moda anlayışı ile tercih edilen kot pantolonların bile teknoloji sayesinde hayatımıza girdiği kabul edildiğinde müşteri tarafından teknolojinin nelere kadir olduğunu anlatmak için başka örneğe ihtiyaç yoktur. Modayı hayatımıza sokmada oldukça önemli bir rol üstlenen teknoloji başka etkiler ortaya çıkarmış mıdır?
Sosyal Medya ve Moda Kültürü
Modaya etkisi tartışmasız olan akıllı teknolojinin moda kültürüne etkisini ölçmek adına sosyal medyaya değinmek gerekir. Zira sosyal medya günümüzde sadece modayı değil siyasi düzeni etkileyebilecek düzeyde önemsenen bir araçtır.
Sosyal medya tek başına değerlendirildiğinde ilk bakışta teknoloji ile bağlantılı görülmeyebilir. Ancak insanların Facebook, Instagram ve Pinterest gibi modaya etki eden alanlara erişim için ceşitli akıllı teknoloji ürünlerini kullandığı tartışmasız bir durumdur. Bu anlamda sosyal medya üzerinden paylaşım yapan bireyler takipçi sayıları da çoksa moda olması akıldan dahi geçmeyecek bir ürünü çok tercih edilen ürün konumuna taşıyabilir. Bireylerin takip ettiği influencerların bu anlamda çok büyük akımlara öncülük ettiğini gözlemlemek zor değildir. Bu da akıllı teknolojini moda kültürüne ciddi anlamda yön verebilecek düzeyde olduğunu gösterir.
E-Ticaret ve Moda Kültürü
E-ticaret; alıcı ve satıcıların internet üzerinde kurulan sanal alışveriş platformlarında gerçekleştirdikleri aksiyonlara verilen gelen isimdir. Özellikle son 10 yıllık süreçte büyük bir mesafe kaydeden e-ticaret uygulamaları moda kültüründe ciddi dönüşümlere neden olmuştur. Bireylerin eskiden bir ürünü satın almak için mağazaları gezmesi ve uygun olan ürünü bulması çok büyük zaman ve emek kaybı anlamına geliyordu. Ancak günümüzde sadece birkaç saniye ile alışveriş yaparak akıllı teknoloji cihazlarından faydalanmak ve moda anlayışınıza uygun ürünler satın almak mümkündür.
2019 yılında akıllı cihazlar ile gerçekleştirilen moda alışverişlerinin milyarlar dolar olduğu düşünüldüğünde yakın gelecekte bu bedellerin çok daha yukarılara çıkacağını tahmin etmek çok da zor değil. Bu noktada e-ticaret platformlarının moda kültürüne etkisinin gittikçe artacağını söylemek mümkündür.
Mobil Uygulamalar ve Moda Algısı
İnsanların hemen her dakika etkileşim içinde oldukları akıllı cihazların başında cep telefonları gelir. Akıllı telefon olarak da ifade edilebilen bu telefonlardaki uygulamalar kişiselleştirilebilir özellikler taşır. Örneğin sadece klasik giyim ile ilgilenen bir moda sever indireceği uygulamalarda bu tercihi yaparak diğer türleri saf dışı bırakır. Böylece modada kişiselleştirme yapılarak bireylerin talep ettikleri ürünlere daha kolay ulaşarak alışveriş deneyimini daha kaliteli bir şekilde yaşarlar. Bireylerin alışveriş alışkanlıklarını değiştiren bu yenilik ile akıllı teknolojilerin insan hayatına doğrudan etki ettiğini belirtmek gerekir.
Üretim Bantları ve Akıllı Teknoloji
Tüketicilerin teknoloji sayesinde daha iyi deneyim yaşaması ve zamandan tasarruf ederek diledikleri ürünü satın alabilmesinin yanı sıra üreticiler tarafında da büyük dönüşümler vardır. Özellikle modaya yön veren markaların üretimde git gide daha teknolojik yöntemler kullanması üretim süresini kısaltırken aynı zamanda daha düşük maliyetlerle daha kaliteli ürünlerin ortaya çıkmasına zemin hazırlar.
Raflarda satın aldığınız ürünlerin hatasız ve daha ucuz bir şekilde sizlere sunulması çok daha harika bir durum değil mi? Teknolojinin insanlar üzerinde ortaya çıkardığı etkilerin önemli bir göstergesi olan bu durum modaya yön vermeye devam edecek. Verimliliğin artmasına ve insanların taleplerinin daha doğru bir şekilde karşılanmasına yardımcı olacak teknoloji ileride modayı insan eli değmeden üretim sayesinde dönüştüreceğe benziyor.