Web 2.0 temellerinin atıldığı günden itibaren değişimini ve gelişimini sürdüren internet teknolojileri, kullanıcıların her daim ilgi odağında. Müzik sektörüne damga vuran Spotify’ın ardından; dizi ve film sektörünü internet ortamına taşıyan Netflix ve Hulu gibi girişimler kullanıcıları kendine bağlamış durumda. Televizyon kanallarından daha kolay ve her ortamda ulaşılabilir oluşlarından dolayı bu tür girişimler değer görmeye devam ediyor. Jeff Bezos’un 1994 yılında kurduğu Amazon şirketi’de internet ortamındaki dizi ve film sektöründen payını almayı hedefliyor. Netflix gibi sektörün öncü firmalarının yerini sallamak için Amazon Studios ile sektöre bol ödüllü bir giriş yaptı.
Kitap Satışından Dev Bir Şirkete Dönüşüm: Amazon
Amazon şirketi 6 Temmuz 1994 yılında Jeff Bezos tarafından Amerika’nın Seattle şehrinde kurularak, e-ticaret girişimiyle kitap satışı yaparak sektöre giriş yaptı. İlk adımlarını kitap satışıyla devam ettiren Amazon daha sonra birçok farklı alandaki ürünleri satış listesine ekleyerek gelişimini sürdürdü. Doğru planlama ve yatırım çalışmalarıyla gelişimini sürdüren Amazon sadece e-ticaretle kalmayarak teknoloji şirketi profiline de bürünmeye başladı. Elektronik kitap okuyucu Kindle’ı piayasaya süren Amazon büyük bir satış hacmi gerçekleştirmiştir. 5 kıtada 16 ülkenin kendi alan adlarıyla hizmet veren Amazon, 4 Eylül 2018 tarihinde 1 Trilyon dolarlık piyasa değerine ulaşarak, Apple’dan sonra bu miktara ulaşan ikinci firma olmuştur. Seeatle’da küçük bir ofiste Jeff Bezos tarafından kurulan Amazon şirket bugün Alexa, Goodreads, a9, 43things, Audible, IMDb ve Twitch gibi büyük internet şirketlerinin de sahibidir.
Amazon Studios Nedir, Ne Yapar?
Amazon şirketinin yönetim kadrosunda bulunan akıl hocalarının ortaya koyduğu fikirle, hayata geçirilen Amazon Studios 2010 yılında ilk adımını atarak bağımsız film ve dizi senaristlerinin, senaryolarını bünyesinde açtığı yarışmalarla Hollywood Yapımcıları’na ulaşmasını sağladı. Bu yarışmalardan çıkan birçok film ve dizi yapımcılar tarafından çekilip, izleyiciyle buluşturuldu. Ancak 2014 yılında aldığı kararla bağımsız dizi ve film senaryolarına kendini kapatan Amazon Stüdyoları, yönünü yapım ve dağıtıma çevirdi. Bağımsız senaristlerin ellerinden çıkan senaryolar yerine, Hollywood tarafından kabul görmüş senarist ve yönetmenlerin senaryolarının yapımını üstlenerek, film ve dizi sektörüne yeni bir soluk getirdi. Böylece Amazon şirket profiline yapımcı ünvanını da eklemiş oldu.
Netflix’in kayda değer başarısıyla birlikte, internet ortamında sayısız dizi ve filmin seyirciyle buluşması Amazon’unda dikkatini çekti. Kendi yapımcılığını ve dağıtımını üstlendiği filmlerle birlikte “Amazon Prime”ı kurdu. Böylelikle, internet ortamında kullanıcıların yıllık ödeme, aylık ödeme, tek film izlemek için ödeme veya tek dizi izlemek için ödeme yaptığı ve üye olduğu “Amazon Prime”, Netflix gibi platformların en büyük rakibi haline geldi. Amazon Stüdyoları bağımsız senaryolardan arınmış bir şekilde; filmlerin yapımcılığını ve dağıtımını üstlenmektedir. Ayrıca “Amazon Prime” ile online bir şekilde kullanıcılara film, dizi keyfi yaşatmaktadır.
Amazon Studios Doğuşu
Amazon Studios 2010 yılında dizi, film ve senaryo geliştirme, film dağıtımı ve yapımında bulunmak için kuruldu. Daha sonra sektöre giriş yapmak isteyen veya ürettikleri senaryoları kitlelere ulaştırmak isteyen kişilerin ilgi odağı haline geldi. 2011 yılından itibaren senaristlerin ve yönetmenlerin senaryolarını, dizi ve film çekimlerini yükleyebileceği platform oluşumuna gitti. Ardından kayda değer işler ortaya koyan kullanıcıların para kazanmasına yardımcı oldu. Amazon Stüdyoları’nın ilk yıllarında geliştirme için seçilen senaryolara 10.000 dolar ödedi. Ayrıca geliştirmesi tamamlanan ve çekim aşamasına getirilen senaryolar içinse 200.000 bin dolara varan bütçeler ödedi.
Amazon Studios Gelişimi
Kurulduğu günden 2013 yılına gelinceye kadar 10.000’den fazla uzun metraj senaryo ve 2.700’den fazla dizi senaryosu onay alarak çekim aşamasına geçti. Kendini göstermek ve kanıtlamak isteyen senaristlerin, yönetmenlerin ilgi odağı haline gelen Amazon Stüdyoları 250 Milyon dolara ödeyerek “Yüzüklerin Efendisi” dizi serisinin dünya çapındaki telif hakkını bünyesine kattı. Böylelikle hem Netflix’in tahtını oynayacak olan Amazon hem de “Game of Thrones” gibi bir baş yapıt diziye efsane bir rakip getiriyor. 2019 yılının yazında Amazon Prime kullanıcılarıyla buluşacak dizi için 5 sezonluk onay şimdiden verilmiş durumda. “Yüzüklerin Efendisi” dizi serisini izlemek isteyenler Amazon Prime’ın ödeme yöntemlerinden birini seçerek, üye olmak zorunda.
Sektöre Hükmetmeye Başlayan Amazon Studios
Kendisini sektörde öncü firma haline getiren Amazon Stüdyoları daha önce film ve dizilerin dağıtımında çalıştığı Warner Bros, Elevation Pictures ve Studio Canal gibi dağıtıcı firmalarla ilişiğini keserek kendi dağıtım ağını kurdu. Hem üretiminde bulunduğu yapımları hem de dağıtmaya başlayan Amazon Stüdyoları, 4 Aralık 2015’te ilk filmi Chi-Raq’ı piyasaya sürdü. Ardından da Yaratıcı Kontrol ve Elvis & Nixon filmlerini piyasaya sürdü.
Bağımsız senaristlerin kaleminden çıkan bu yapıtlar, Amazon Stüdyoları’nın yatırımlarının meyvesini almasına yardımcı oldu. Başarılı film girişleri sayesinde, Amazon Stüdyoları 2016 yılının sonlarına doğru film bölümünü “Prime Movies” çatısı altında ayrı bir bölümde toplamaya başladı.
İlk Göz Bebeği: Chi-Raq
İlk film üretiminin yanında, ilk film dağıtımını Chi-Raq ile gerçekleştiren Amazon Stüdyoları, ilk hafta vizyon gösterimiyle 2.7 Milyon dolara ulaşarak sektördeki başarısını kanıtladı.
Spike Lee’nin yönettiği Chi-Raq filmi Chicago’daki silah şiddetini ve bir grup kadının eşleri silahlanmayı bırakana kadar, kadınların silahlanan erkeklerine karşı eş olarak davranmamasını konu alıyor. Hikaye Aristophanes’in Lysistrata isimli antik Yunan komedisinden uyarlanmış. Spike Lee’nin versiyonunda Teyonah Paris, Lysistrata’yı oynuyor ve ”Chicago, Illinois’deki cinayetlerin Amerika Özel Kuvvetlerinin Irak’ta yol açtığı ölümleri geçtiği” konusu ele alınıyor. Chi-Raq ayrıca Samuel L. Jackson, Nick Cannon, John Cusak, ve Jennifer Hudson gibi oyunculara yer veriyor.
Yapımlarına Verilen Ödüller
Amazon Stüdyoları bünyesinde barındırdığı ve izleyiciye kazandırdığı, övgüyü hak eden yapımlarıyla ödülleri de toplamaya başladı. 2015 yılında komedi-drama konseptiyle izleyiciyle buluşturduğu” Şeffaf” yapımı Amazon Stüdyoları’na ödülü getiren ilk yapım olarak tarihe geçti. “Şeffaf” yapımı en iyi televizyon dizisi altın küre ödülüne layık görüldü.
Ardından Amazon Stüdyoları’ndan izleyiciyle buluşturulan Denizden Manchester, Satıcı ve Muhteşem Bayan Maisel gibi yapımlar ödüllere layık görülerek Amazon Stüdyoları’nın başarısını taçlandırdı.